Sinds de invoering van thuismonitoring voor vrouwen met zwangerschapsdiabetes, is het werk van diabetesverpleegkundige Nicole van Benthem (MST) ingrijpend veranderd. “Mijn rol is nu breder en ik werk intensiever samen met internisten, gynaecologen en collega’s van andere ziekenhuizen. We zijn één team. Dat is heel leuk en leerzaam.”

“Thuismonitoring is onze nieuwe standaard. Patiënten kunnen dankzij de online uitleg thuis aan de slag. Ze krijgen een glucosemeter en geven hun waardes door via de app. Het medisch servicecentrum (MSC) houdt dit in de gaten en is het eerste contactpunt. Als dat nodig is, overlegt het MSC met de internist of met mij”, vertelt Nicole.

“Mijn rol als diabetesverpleegkundige is hierdoor behoorlijk veranderd. Ik werk meer samen met de internist. Laagcomplexe zorgtaken die de internist voorheen in het spreekuur deed, zoals het beoordelen van glucosewaarden, doet het MSC nu. Als dat nodig is, overleggen ze met mij. Ik vind dit echt een voorbeeld van ‘de juiste zorg op de juiste plek’.”

Even wennen

Dit betekent ook dat er veel minder patiënten naar de spreekkamer komen. Nicole: “Dat was wel wennen, want het begeleiden van patiënten is een wezenlijk onderdeel van mijn werk. Maar ik zie ook wel dat het echt niet nodig is om al die mensen hier uit te nodigen. Dit zijn jonge mensen die voor alles hun mobiel gebruiken. Het is voor hen veel prettiger om thuis deze zorg te krijgen. Dat horen we ook vaak.”

Toch zijn er ook onder deze patiënten uitzonderingen. Nicole: “Soms spreekt een patiënten geen Nederlands of Engels bijvoorbeeld. Zij komen nog wel naar het ziekenhuis voor de controles. Ook komt het voor dat een patiënt het heel spannend vindt en denkt dat er alleen een chatbot meekijkt met hun meetwaardes. MSC-medewerkers nemen extra tijd voor deze patiënten. We bieden ook extra uitleg aan op de poli, maar daar maakt zelden iemand gebruik van. Als ze eenmaal thuismonitoring hebben ervaren, went het snel.”

Eén team vanuit meerdere ziekenhuizen

Nicole zit ook in het kernteam dat het zorgpad voor Santeon Zorg bij jou heeft ontwikkeld. Hierin werken meerdere ziekenhuizen samen. Nicole: “De lijntjes zijn kort. We hebben bijvoorbeeld ook een Whatsappgroep voor verpleegkundigen om elkaar makkelijk tussendoor vragen te stellen. Voorheen voelde ik me al bezwaard als ik een collega van een ander ziekenhuis een mailtje stuurde: dat is nu totaal weg. Het voelt als collega’s van één team.”

“Iedereen is gemotiveerd om informatie te delen en daardoor leren we van elkaar. Zo kregen patiënten hier in het Medisch Spectrum Twente (MST) eerst nog persoonlijke uitleg in het ziekenhuis voordat ze thuis zelf aan de slag gingen. Dat kostte veel tijd. Het Martini Ziekenhuis deed dit al helemaal digitaal en dat ging ook prima. Het St. Antonius Ziekenhuis gaf een groepsinstructie. Wij zijn begonnen met een combi: in principe alles online en een groepsinstructie voor degenen die dit toch prettig vinden. Maar daar maakte zo zelden iemand gebruik van dat we daarmee zijn gestopt. Ik had vooraf nooit gedacht dat we zoveel digitaal zouden doen. En het werkt echt goed.”

Nicole vult aan: “Ook de support is voor zo’n veranderslag hard nodig. De financiering, de technologische ontwikkeling, het borgen van processen. Als we dit als zorgverleners alleen hadden moeten doen waren we nooit zover gekomen.”

Multidisciplinair

“Dankzij deze samenwerking kijken we ook heel kritisch naar ons eigen werkproces: wat vinden we daarvan, hoe kan het beter? Binnen het MST hebben we nu met de gynaecologen, internisten en diabetesverpleegkundigen een soort driehoekssamenwerking en is er ook een multidisciplinair overleg. Zo zijn we gekomen tot een eenduidige afspraak over grenswaarden, wat best een lastige discussie was. Nu dragen zowel gynaecologen als internisten en verpleegkundigen hetzelfde beleid uit naar patiënten. Dat is zoveel krachtiger.”

Verbeterslag: eerstelijn

Het team werkt ondertussen aan verdere verbeteringen. “We hebben nog een slag te maken in de  samenwerking met huisartsen, verloskundigen en diëtisten. Het eenduidige beleid voor de grenswaarden bijvoorbeeld kun je sectorbreed doortrekken. Dat is ook in het belang van de patiënten.”  

“Dit is nog maar het begin. Er zijn ook steeds meer technische mogelijkheden, zoals het inzetten van AI. We hebben een goede start gemaakt; het zou mooi zijn als we op termijn de app nog verder kunnen ontwikkelen. Ik vind het heel leuk en inspirerend om daaraan mee te werken.”

De evaluatie volgt nog, maar de eerste cijfers zijn positief:

• In een van de ziekenhuizen hielden diabetesverpleegkundigen de glucosewaarden handmatig bij in Excel. Dankzij de app ervaren zij een afname van ongeveer 10 uur per week aan administratieve last.
• In een van de ziekenhuizen gaf de patiënt 2 keer per week de glucosewaarden telefonisch door aan de diabetesverpleegkundige. Omdat dit nu via de app gaat scheelt dat ongeveer 25 telefoontjes per patiënt (per traject)
• In een ziekenhuis kwam de patiënt elke 2 tot 3 weken naar het gecombineerde spreekuur met de gynaecoloog en internist. Dankzij thuismonitoring is dit spreekuur niet meer nodig. Dat scheelt een dagdeel per week.
• Alle zeven Santeon-ziekenhuizen gebruiken dit Zorg bij jou-zorgpad voor zo'n 800 vrouwen (op dit moment). Sinds de start in '23 hebben in totaal zo'n 1700 patiënten hiervan gebruik gemaakt.

Leden kernteam:

• Mechteld Vermeulen, internist-endocrinoloog Canisius Wilhelmina Ziekenhuis
• Ingo Eland, internist-endocrinoloog St. Antonius Ziekenhuis
• Mattijs Out, vasculair internist Medisch Spectrum Twente
• Mark van Haaren, internist Medisch Spectrum Twente
• Nicole van Benthem, diabetesverpleegkundige Medisch Spectrum Twente
• Miranda Thoonsen, verpleegkundig specialist diabeteszorg Canisius Wilhelmina Ziekenhuis
• Lia Timmerman, diabetesverpleegkundige St. Antonius Ziekenhuis
• Areth Meijer, verpleegkundige thuismonitoring St. Antonius Ziekenhuis